Το αρχαιολογικό ερευνητικό πρόγραμμα HeMEN (Habitat et métallurgie en Égée du nord) ασχολείται εδώ και δέκα χρόνια με την μελέτη της αρχαίας μεταλλουργίας στην Θάσο και στο Βόρειο Αιγαίο. Βρίσκεται κάτω από την Αιγίδα του Πανεπιστημίου της Λιλ (Γαλλία), της Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής Αθηνών και της Εφορείας Αρχαιοτήτων Καβάλας. Ως γνωστό η Θάσος αλλά και γενικά η περιοχή υπήρξε μεγάλο μεταλλευτικό και μεταλλουργικό κέντρο από την προϊστορική εποχή ως το τέλος της Αρχαιότητας, αλλά και αργότερα. Στο πλαίσιο λοιπόν αυτό,  το πρόγραμμα διεξάγει από το 2016 έρευνες πειραματικής αρχαιομεταλλουργίας με στόχο την μελέτη και την κατανόηση της επεξεργασίας των μεταλλευμάτων της Θάσου σε μεταλλουργικές καμίνους κατασκευασμένες σύμφωνα με τα αρχαία πρότυπα. Η δράση αυτή είναι απαραίτητη για τη συνολική μελέτη επειδή ελάχιστα κατάλοιπα αρχαίων μεταλλουργικών κλιβάνων έχουν σωθεί και μελετηθεί στην περιοχή. Από το 2017 πειραματικές τήξεις μεταλλευμάτων σιδήρου διεξάγονται κάθε χρόνο – εκτός του 2020 λόγω πανδημίας – στο χώρο «Αποθήκες Μεταλλείων»    με τη συνδρομή και τη φιλοξενία του Πολιτιστικού Συλλόγου Λιμεναρίων «Το Κάστρο». Στο χώρο αυτό κατασκευάστηκαν ως τώρα τρεις διαδοχικοί κλίβανοι για τήξη σιδηρομεταλλευμάτων με διαφορετικές κάθε φορά προδιαγραφές με στόχο να εξεταστεί ποιοι τύποι και προδιαγραφές κλιβάνων είναι οι πιο κοντινοί στις ανάγκες παραγωγής σιδήρου στη Θάσο κατά την Αρχαιότητα. Το 2022 κατασκευάστηκε και ένας τέταρτος κλίβανος για την τήξη μη σιδηρούχων μεταλλευμάτων. Εκτός από τους κλιβάνους η επιστημονική πειραματική δραστηριότητα περιλαμβάνει την εξόρυξη ντόπιων μεταλλευμάτων και την πρωτογενή επεξεργασία τους πριν την πυροτεχνολογική φάση στην κάμινο (διαλογή, σύνθλιψη, φρύξη).  

Με βάση τις εργαστηριακές αναλύσεις που διεξάγονται στο Πανεπιστήμιο της Λιλ και σε άλλα επιστημονικά κέντρα στη Γαλλία θα μπορέσουν να εξαχθούν χρήσιμα επιστημονικά συμπεράσματα σε συνδυασμό με την καθαυτή αρχαιολογική μελέτη.

The archaeological research project HeMEN (Habitat et métallurgie en Égée du nord) has been involved for ten years in the study of ancient metallurgy in Thassos and the North Aegean. The research is carried out jointly by the University of Lille (France), the French Archaeological School of Athens, and the Ephorate of Antiquities of Kavala. As it is known, Thassos and the wider region were a major mining and metallurgical center from the prehistoric era until the end of Antiquity, but also after that. In this context, the program has been conducting experimental archaeometallurgical research since 2016 in order to study and understand the processing of minerals on Thassos in metallurgical furnaces constructed according to ancient standards. This action is necessary for the overall study because only a few remains of ancient metallurgical furnaces have been preserved and studied in the area. Since 2017, experimental smelting of iron ore has been carried out every year – except in 2020 due to the pandemic – in the area “Metalia Warehouses” with the assistance and hospitality of the Cultural Association of Limenaria “To Kastro”. In this area, three successive furnaces for smelting iron ores were constructed so far, each with different specifications, in order to examine which types of furnaces are the closest to the needs of iron production on Thassos during Antiquity. In 2022 a fourth furnace was constructed for the smelting of non-ferrous ores. The scientific experimental activity also includes the extraction of local ores and their primary processing before the pyrotechnic phase in the kiln (sorting, crushing, roasting).

On the basis of the laboratory analyses carried out at the University of Lille and other scientific centers in France, useful scientific conclusions can be drawn in conjunction with the archaeological study itself.